Józef Elsner

Wykonawcy:
Mikołaj Zgółka – I skrzypce
Zbigniew Pilch – II skrzypce
Dominik Dębski – altówka
Jarosław Thiel – wiolonczela


Program:
Józef Elsner (1769–1854) Trois quatuors du meilleur goût polonois op. 1

Kwartet smyczkowy F-dur op. 1 nr 1  [21'40]
1.     Allegro                                            7'57
2.     Andantino                                       5'36
3.     Polonoise                                        3'45
4.     Finale Allegro                                  4'20

Kwartet smyczkowy a-moll op. 1 nr 2          [22'08]
5.     Allegro                                            9'05
6.     Larghetto                                        7'46
7.     Finale Allegro                                  5'15

Kwartet smyczkowy D-dur op. 1 nr 3 [19'34]
8.     Allegro                                            7'53
9.     Menuetto                                        3'02
10.   Andante poco Adagio                     4'43
11.   Rondo                                             3'55

Czas całkowity                                       63'39

Światowa premiera nagrania

Nagrano w Sali Głównej Narodowego Forum Muzyki im. Witolda Lutosławskiego we Wrocławiu, w dniach 25–27 sierpnia 2020 roku.

Reżyseria nagrania i montaż: Aleksandra Nagórko, Agnieszka Szczepańczyk
Mastering: Andrzej Sasin, Aleksandra Nagórko
NFM 69, ACD 279

Patronat medialny: Program II Polskiego Radia

Projekt „Wolność słyszana dźwiękami” dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017–2022.

Dla każdego muzyka i melomana odkrycie nowego dzieła to ogromna radość i satysfakcja. Jeżeli dodatkowo pochodzi z odległej przeszłości i wiadomo, że z jakichś względów nie było dostępne współczesnym słuchaczom, emocje związane z jego przywróceniem rosną. Historia muzyki zna mnóstwo podobnych przypadków i za każdym razem, gdy taka sytuacja ma miejsce, świat miłośników muzyki jest poruszony. Nie inaczej dzieje się w przypadku Kwartetów smyczkowych op. 1 Józefa Elsnera. Cykl trzech utworów do niedawna nie funkcjonował w przestrzeniach koncertowych w ogóle. Jedyny znany i zachowany egzemplarz nut uległ rozproszeniu, wykonanie kwartetów było więc niemożliwe. Stan wiedzy na temat skatalogowanych dzieł Elsnera opierał się na badaniach z lat 60. XX wieku. Dopiero w latach 2012 i 2013 odbyły się nowe kwerendy, na podstawie których powstał katalog dzieł instrumentalnych kompozytora. Szczególnie istotne wydają się badania dr Julii Gołębiowskiej, która w roku 2013 skompletowała wiedeńskie źródło nutowe Kwartetów smyczkowych op. 1, będące podstawą niniejszego nagrania. Nieskatalogowane materiały znajdują się w Gesellschaft der Musikfreunde w Wiedniu, które to ma swą siedzibę w tym samym budynku co słynne Musikverein.

Tak oto 220 lat po ich publikacji znów możemy cieszyć się muzyką wyjątkową, zaskakującą i przynoszącą wiele satysfakcji. Należy bowiem wspomnieć, iż trzy kwartety „du meilleur gout polonois” (w najlepszym guście polskim) wyszły spod pióra kompozytora w historii muzyki polskiej niezwykłego. Ogrom wysiłku podejmowanego dla rozwoju muzyki polskiej, założenie pierwszego konserwatorium muzycznego w Warszawie, organizacja niezliczonej liczby koncertów, działalność publicystyczna – wszystko to zadecydowało o wyjątkowości życiowego dorobku kompozytora.

Umiłowanie polskiej kultury, zwłaszcza folkloru i tradycji muzycznej, w znacznym stopniu wpłynęło na całą jego twórczość kompozytorską, jak też na fakt, że jest stawiany w ścisłej czołówce twórców narodowych. Kwartety smyczkowe op. 1 – nagrane na niniejszym krążku po raz pierwszy w historii – stanowią swoistą kwintesencję polskiego stylu.

Mikołaj Zgółka, fragment tekstu zamieszczonego w booklecie dołączonym do płyty

Partner Fundacja PZU